Expédition Jules Verne, L`

L`Expédition Jules Verne - Á Bord Du Trois-Mâts Belem, bo tak brzmi pełen tytuł, to trzyczęściowy francuski dokumentalny film podróżniczy. Na jego powstanie złożyły się trzy lata pracy zespołu, który na swego patrona przyjął słynnego pisarza Juliusza Verne. Podczas pracy nad filmem ekipa zwiedziła między innymi Amazonię, Karaiby oraz wyspy archipelagu azorskiego. Oprawą muzyczną powstałych obrazów zajął się Brytyjczyk: John Scott (Greystoke, King Kong Lives). Dla kompozytora nie było to pierwsze doświadczenie z tego typu produkcją - wiele lat wcześniej współpracował z samym Jacques-Yvesem Cousteau nad jego filmami dokumentalnymi.

Swoją pracę nad muzyką Scott rozpoczął już na etapie kręcenia zdjęć. Z zaproszenia reżysera kompozytor stał się pełnoprawnym członkiem wyprawy i przez około pięć miesięcy towarzyszył ekipie w jej podróży. Dało mu to niepowtarzalna okazję, by swoją inspirację czerpać nie z kadrów, ale bezpośrednich przeżyć. Ze względu na przedłużające się prace montażowe, Scott postanowił nie pisać muzyki pod konkretne sceny, ale raczej do konkretnych wydarzeń, całości pierwotnie nadając ramę czteroczęściowej symfonii, którą zatytułował - od imienia statku, na którym podróżowali - Belem Odyssey.

Dwupłytowy album z muzyką Scotta zawiera blisko dwie godziny materiału, na który składa się zarówno tradycyjny score, jak również koncertowe aranżacje tematów. Dodatkową atrakcją - i piszę to z pełnym przekonaniem - stanowią tradycyjne regionalne pieśni i kompozycje ludowe, które bynajmniej nie trącą Cepelią, ale dodają całości smaku niczym dobra przyprawa (Boi Do Mar, Olhos Negros, i Lira).

Całość rozpoczyna majestatyczny Jules Verne`s Legacy and Jules Verne Adventures Theme, w którym pojawia się temat przewodni obrazów. Na przestrzeni albumu wraca on kilkukrotnie, czy to na fortepianie (Captain Falco, The Jules Verne Adventures Theme (piano)), czy wiolonczeli (The Hottest Blood of All, Screamshaws / Cello for a SpermWhale), czy na flecie (`Rayon Vert` and Night Diving), czy wreszcie rozpisany na całą orkiestrę z dominacją instrumentów dętych blaszanych (Exploring the World in a New Light).

Inny ważny temat pojawia się w Main Titles i jego również można usłyszeć kilkakrotnie (m.in. Discovering Treasures of the Past czy They Say the See is Cold). Moim prywatnym faworytem jest natomiast ten, który po raz pierwszy słychać w On the Beach / Painting the Voyage. Odgrywana na fortepianie melodia urzeka swoim spokojem i refleksyjnością. Zupełnie innego, niepokojącego charakteru nabiera z kolei w utworze Maracas Legacy, by już w następnym - Lost World - wprowadzić słuchacza w atmosferę tajemniczości.

Te i inne motywy Scott przywołuje na różnych etapach opowieści, aranżując je tak, by poszczególne sekcje orkiestry mogły dostać szansę na zagranie ich swoim własnym głosem. Każda znajduje w tej muzyce swoje własne miejsce, gdyż kompozytor nie oszczędza na środkach wyrazu. Wiele utworów ma bardzo ekspresyjny charakter, rzadko obecny we współczesnej muzyce ilustracyjnej. Intensywność Mont Pelée Explodes nie pozostawia wątpliwości, że mamy do czynienia z dziejącą się właśnie katastrofą. Podobnie Raging See / Beneath the Surface błyskawicznie umieszcza słuchacza w samym centrum szalejącego żywiołu. Na szczególną uwagę zasługuje kawałek Wind (cytowany również w The Search for Moby Dick), gdzie początkowo frywolny wiaterek przeistacza się na naszych uszach w niezłą wichurę.

Dla równowagi Scott równie dużo pracy poświęca budowaniu nastroju o mniejszym ładunku dramatycznym. Na tym tle wyróżniają się takie utwory, jak na przykład Moonlight / Ghost Ships, Souls, czy Dawn. Swój wkład w tworzenie atmosfery ma również wybitna francuska aktorka Charlotte Rampling, która swoim ciepłym głosem wspaniale uzupełnienia piękną muzykę w kompozycjach They Say the See is Cold i A Hundred Years After Jules Verne.

W ramach swego rodzaju bonusu, każdą z płyt kończy wielki koncertowy utwór. Na pierwszym krążku jest to piętnastominutowy Suite for the Beleem / End Titles (alternate) gdzie kompozytor nie tylko skompilował najważniejsze melodie, ale część z nich obdarzył nowymi aranżacjami. Płytę nr 2 z kolei zamyka The Jules Verne Film Festival Overture, utwór z 1999 roku, który Scott napisał z okazji powyższego festiwalu (był to też jego pierwszy kontakt z późniejszymi autorami filmu). W kontekście całego albumu owa uwertura jest materiałem w pełni oryginalnym, co samo w sobie stanowi dodatkową atrakcję po bez mała półtoragodzinnej dawce muzyki.

Słowem podsumowania, album L`Expédition Jules Verne Johna Scotta to prawie 2 godziny pierwszorzędnej muzyki symfonicznej, jakiej obecnie już coraz mniej na rynku muzyki filmowej. Nie jest to niestety pozycja szeroko dostępna. W Polsce jej jeszcze nie widziałem, a nawet na amerykańskim Amazonie funkcjonuje jako francuski import. Wielbicieli talentu Scotta pewnie nie muszę zachęcać do zainteresowania się tym wydawnictwem, za to wszystkim pozostałym gorąco je rekomenduję. Jeśli komuś podobała się rewelacyjna partytura George`a Fentona do filmu Tajemnice oceanu, to ma już przedsmak tego, co go albo ją może czekać przy muzyce Johna Scotta. ^*piano

Tweet

Zobacz także:

Błękitna planeta (The Blue Planet)

Tajemnice oceanu (Deep Blue)

Greystoke: Legenda Tarzana, władcy małp (Greystoke: The Legend of Ta...