Zapowiedź (Knowing)

Chcąc w skrócie opisać karierę Marco Beltramiego, można zacząć od tego, że jako kompozytor dał się po raz pierwszy zauważyć muzyką do filmu Krzyk Wesa Cravena, natomiast jego jak dotąd największym sukcesem jest nominacja do Oscara za ścieżkę dźwiękową do 3:10 do Yumy. Mimo kilku ważnych projektów, Beltramiemu nie udało się jeszcze osiągnąć takiej popularności, jaką cieszą się inni młodzi (stażem) twórcy w rodzaju Johna Powella lub Michaela Giacchino. Trudno powiedzieć, czy najnowsza ścieżka dźwiękowa tego kompozytora, pochodząca z apokaliptycznego thrillera pt. Zapowiedź, spowoduje jakieś znaczące zmiany w jego karierze, byłoby jednak szkoda, gdyby została przeoczona pośród innych tegorocznych produkcji.

Film opowiada o nauczycielu, który rozpracowując tajemniczy kod znajduje sposób na przewidzenie nadchodzących katastrof, z końcem świata włącznie. Już samo obejrzenie zajawki skutecznie odstrasza przed seansem, a o słuszności tej decyzji zdają się świadczyć miażdżące recenzje. W tym kontekście kontakt z muzyką jest doświadczeniem pozytywnie zaskakującym. W czasach, gdy znaczna część muzycznego suspensu budowana jest za pomocą najprostszych środków, Beltrami sięga po bogactwo brzmienia dużej orkiestry symfonicznej. Przesadą byłoby twierdzić, że w ten sposób odkrywa Amerykę. Kompozytor podąża tu bowiem (z mniejszym lub większym powodzeniem) drogą, którą w muzyce filmowej wytyczył Bernard Herrmann, a którą kontynuowali na przykład Jerry Goldsmith czy Elliot Goldenthal (tu i ówdzie można zresztą usłyszeć fragmenty żywo przypominające ilustracje obu panów do serii Obcy).

Osią ścieżki dźwiękowej Beltrami uczynił kilka motywów, które co prawda trudno zanucić, ale stosunkowo łatwo zauważyć. Temat główny zbudowany został za pomocą kilku miarowo opadających dźwięków, granych najczęściej na instrumentach dętych i smyczkowych (choćby w Knowing - Main Title). Kilka razy słyszymy go również na fortepianie (np. w Not a Kid Anymore). O wiele ciekawiej wypada motyw liryczny, który po raz pierwszy pojawia się w utworze John and Caleb. Jest on niejako rozwinięciem pierwszego, ale funkcjonuje autonomicznie. Do szczególnie emocjonalnych jego przywołań należą te z kompozycji Aftermath i Caleb Leaves.

Moim ulubionym jest natomiast rytmiczny motyw, który ilustruje niektóre ze scen dramatycznych (m.in. Door Jam, New York, Thataway!). Kompozytor wykorzystuje krótkie i proste melodie, które następnie eksploruje za pomocą rozbudowanego instrumentarium - poczynając na smyczkach grających ^*staccato i ^*pizzicato, na dzwonkach i dzwonach kończąc. Podobne rozwiązania artysta wykorzystał m.in. w Terminator 3: Rise of the Machines, jednak na tym tle Knowing wydaje się być pracą dojrzalszą, poważniejszą, stroniącą od tępej sieczki.

Mocną stroną omawianej ścieżki dźwiękowej jest finał. Kompozytor konsekwentnie buduje gęstą atmosferę zagrożenia, nie rezygnując jednocześnie ze strony lirycznej. W atrakcyjny sposób rozwija dotychczasowe małe motywy, nadając końcówce iście operowy charakter.

Na niekorzyść albumu przemawia z kolei nagromadzenie dusznych utworów w jego środkowej części. Kilka z nich mogłoby spokojnie nie trafić na płytę, gdyż niczego istotnego nie wnoszą. Jest to zresztą typowa wada niejednej ilustracji muzycznej, bez względu na gatunek. Dobrze, że pozostały materiał jest tym razem przynajmniej bardzo solidny.

Knowing to póki co jedna z ciekawszych hollywoodzkich ścieżek dźwiękowych, które ukazały się w 2009 roku. Nie mamy do czynienia ani z pracą rewolucyjną, ani pod żadnym względem wyjątkową, ale po prostu z kawałkiem naprawdę niezłej jakościowo muzyki. Tylko tyle i aż tyle. Marco Beltrami nie poszedł po linii najmniejszego oporu, ale nawiązał do co zacniejszych tradycji, po raz kolejny przypominając, że jest kompozytorem zasługującym na uwagę.

Tweet

Zobacz także:

Ja, robot (I, Robot)

Terminator 3: Bunt maszyn (Terminator 3: Raise Of The Machines)

Obcy 3 (Alien 3)